BrabantStad dinsdag in ‘t teken van Tweede Kamerverkiezingen
28 november 2023
Op de BrabantStad dinsdag van 21 november stonden we aan de vooravond van de Tweede Kamerverkiezingen. De dag voordat Nederland naar de stembus mocht kwam het BrabantStad netwerk samen in het provinciehuis in ’s-Hertogenbosch. De provincie Noord-Brabant was deze editie gastheer en daarom opende gedeputeerde Stijn Smeulders de ochtend in de Statenzaal. De gedeputeerde introduceerde als kersverse voorzitter van de BrabantStad stuurgroep ook de nieuwe vice voorzitter en tevens stuurgroeplid: wethouder Jeroen Bruijns van de gemeente Breda. Hierna was het tijd om met gastspreker Josse de Voogd vooruit te kijken naar de naderende verkiezingen.De geografie van stemgedrag
Josse is electoraal geograaf, onderzoeker en publicist op het raakvlak van ruimte, politiek en samenleving. Hij publiceerde onder meer over de geografie van het stemgedrag van Nederlanders en over toenemende verschillen in de samenleving. Hij nam ons mee in electorale trends door de jaren heen. De Atlas van afgehaakt Nederland schreef Josse samen met Rene Cuperus en hieruit laat hij door middel van enkele kaarten tendensen in stemgedrag over verschillende jaren en gebieden zien. Roosendaal was een van de vijf casestudies in dit boek.
Voor WNL maakte Josse hij het programma ‘Aangehaakt’ waaraan hij in zijn lezing refereert. Hij vertelde over hoe de levensstijl van de kiezer van invloed is op zijn of haar stem. Wat zegt de plek waar mensen wonen voor hun stem? Bijvoorbeeld de door Josse benoemde bakfietsbuurten en bloemkoolwijken, volgens hem de meest getypeerde wijken van Nederland. Maar ook het uiterlijk en soort woning van mensen zegt wat over hun stemgedrag. Door al deze factoren te bundelen is het volgens Josse mogelijk om per gemeente vooraf uit te tekenen wie bij verkiezingen de grootste partij daar wordt.
|
“Siertegels, gevelplanten, huisdieren, rolluiken, klusbussen en aanhangers in een buurt vertellen over het stemgedrag van de mensen die hier wonen. Ook thema’s als gezondheid en werkgelegenheid spelen hierin een cruciale rol.” – Electoraal geograaf Josse de Voogd- |
Specifiek over stemmers in het zuiden van Nederland vertelde Josse dat ze gemiddeld wantrouwender zijn dan in de rest van Nederland. Er wordt in het zuiden meer op specifieke personen gestemd en de stemmer in Brabant is van oudsher bewegelijker dan in de rest van het land. “Bij de ontkerkelijking is het CDA in het zuiden opgegeten door de VVD”, aldus Josse.
Het rode potlood in de aanslag
Bij binnenkomst werd alle BrabantStad leden gevraagd om hun voorspelling te doen voor de uitslag van de Tweede Kamerverkiezingen van de volgende dag. Ze namen daarvoor het rode potlood alvast ter hand en deponeerde hun voorspelling in de stembus van de ‘BrabantStad verkiezing’. Zo waagde ook Josse zich aan een voorspelling over de uitslag.
De lunch werd omgedoopt tot ‘uitslagen lunch’ waarin we de uitslagen van de voorspellingen bekeken en vergeleken met de visie van Josse. We bleken erg eensgezind: zowel BrabantStad als Josse dachten dat de VVD de grootste partij zou worden en Yesilgöz minister-president. Het merendeel van BrabantStad verwacht dat er 6 tot 10 Brabanders in de Tweede Kamer komen. Josse schatte er net wat meer, tussen de 11 en 15. De grootste verliezer van deze verkiezingen werd volgens zowel Josse als BrabantStad D66.
Tijdens de lunch nemen we afscheid van Daan Quaars die vanuit de gemeente Breda de afgelopen jaren aangesloten was bij BrabantStad. Hij wordt door Stijn Smeulders bedankt voor zijn inzet voor BrabantStad en we wensen hem succes in zijn nieuwe functie.
Bestuursakkoord ‘Samen maken we Brabant’
Tussen het plenaire programma en de lunch gingen de aanwezigen met elkaar in gesprek over actuele onderwerpen uit het nieuwe bestuursakkoord van de provincie. Deze zijn mede bepaald op basis van de brief van de B5 aan de formateur. Per onderwerp bespraken gedeputeerde met de aanwezige bestuurders hoe we gezamenlijk de grootstedelijke opgaven kunnen oppakken. Voor de nieuwe gedeputeerde was dit ook een mooie kans om nader kennis te maken met het netwerk:
*Economie – Energietransitie; hoe behouden we de steden als motor van Brabantse mozaïekmetropool en hotspots van innovatie met de uitdagingen van de energietransitie – met Martijn van Gruijthuijsen & Jos van der Horst
*Ruimtelijk Voorstel – Stedelijke gebiedstransformatie; versterken Brabantse metropool en samenwerken als één overheid – met Wilma Dirken & Stijn Smeulders
*Versterken van groen-blauw in en om de steden, verbinding stad-landelijk gebied en doorontwikkeling BPLG – met Hagar Roijackers & Marc Oudenhoven
*Brede Welvaart en gezondheid; balans snelle groei en leefbaarheid – met Saskia Boelema
Tijdens deze gesprekken wisselden bestuurders oplossingen en problemen uit waar zij in de praktijk tegenaan lopen. Dankzij deze kennisdeling leren de partners van elkaar en worden verbindingen gelegd om samen tot nieuwe oplossingen te komen.